Schaduwkabinet

• Laaghangend fruit moet je plukken

Telegraaf – vrijdag 1 november

Belastingen zijn het hart van onze democratie. We kiezen politici die ons belastinggeld voor het algemeen belang uitgeven. Als ze verkeerde keuzes maken, stemmen we ze weg. En als de belastingdruk te hoog wordt, ontstaat ontwijkgedrag. Volgens het CPB wordt een toptarief van 49 procent nog als redelijk ervaren. Hogere belastingdruk, het stokpaardje van links Nederland, leidt door dat ontwijkgedrag zelfs tot minder belastingopbrengsten.

Maar door de crisis wordt bezuinigd en de lastendruk verhoogd. We gaan meer betalen, terwijl de voorzieningen worden afgebroken. Uiteindelijk dreigt daardoor het draagvlak onder onze democratie te eroderen. Het gevolg is politieke instabiliteit en onveiligheid door toenemende sociale onrust.
De remedie ligt voor de hand: economische groei. Maar een visie op groei zie ik niet. PvdA leider Samsom merkte terecht op dat we tien verloren jaren achter ons hebben. Teveel maatschappelijke polarisatie, teveel verkiezingen, teveel regeringswisselingen, een te inconsistent beleid en te weinig daadkracht.
Het is opmerkelijk dat er veel laaghangend fruit is dat niet geoogst wordt. Uit onderzoek blijkt dat in Nederland gevestigde buitenlandse bedrijven goed zijn voor een derde van het private onderzoek en ontwikkeling. We weten ook dat innovatie een voorwaarde is om uit de crisis te komen. Nederland is helaas geen Europese innovatieleider als Zweden, terwijl dat economisch gezien wel wenselijk is. Bovendien is de kwaliteit hier aanwezig en kunnen we de innovatiekracht verbeteren door het aantrekken van buitenlandse bedrijven. Doen dus.
Maar met het vestigingsklimaat is het helaas niet best gesteld. Deze week werd bekend dat Nederland nog steeds een armzalige 28 plaats scoort op de Doing Business index van de Wereldbank. Kredietverlening is slecht en het verkrijgen van vergunningen een regelrechte ramp. Dat laatste komt door de grote overheid, zegt rechts Nederland. Maar de Deense overheid is nog groter, en toch scoort dat land een vijfde plaats. Een toppositie is goed voor Nederland en kost weinig, want wieden in overbodige regels lost veel op.
De volgende stap is een nieuw verdienmodel voor Nederland. Hoe behouden we de energie-intensieve industrie die door de schaliegasrevolutie naar de Verenigde Staten dreigt te vertrekken? Wat voor soort industrie willen we hier? Willen we onafhankelijker worden van grondstoffen en energie? Welke rol speelt 3D printing? Dit alles riekt naar een industriepolitiek waar Nederland niet aan wil. De markt doet zijn werk wel, heet het. Maar dat gaat voorbij aan het feit dat politici met hun beleid steeds meer de voorwaarden van groei bepalen.

Link naar Telegraaf