Wet Arbeidsmarkt in balans brengt onbalans en onduidelijkheid – Position paper

Wet arbeidsmarkt in balans brengt onbalans en onduidelijkheid – Position paper ONL voor Ondernemers

Mei 2018

Klik hier voor het volledige position paper.

De economie heeft behoefte aan een helder en toekomstbestendig arbeidsmarktbeleid. ONL voor Ondernemers ziet dat het arbeidsrecht en de sociale zekerheden verouderd zijn en niet meer aansluiten bij de huidige moderne, wendbare en flexibele economie en maatschappij. Zowel ondernemers als werkenden hebben behoefte aan flexibiliteit én zekerheid. Om dit te realiseren moeten we vooruit durven kijken en niet steeds teruggrijpen naar zekerheden uit het verleden. Passende sociale zekerheden en arbeidsvormen voor alle werkenden moeten de doelstelling zijn. Het wetsvoorstel Wet arbeidsmarkt in balans is een gemiste kans om de arbeidsmarkt te moderniseren. ONL ziet de intentie om ook werkgevers tegemoet te komen in dit voorstel, maar vreest dat dit voorstel averechts uitpakt. In de huidige opzet brengt het wetsvoorstel een onbalans en onduidelijkheid voor werkgevers, tevens worden de lasten op arbeid verzwaard.

• In plaats van het werkgeverschap aantrekkelijker te maken, maakt dit wetsvoorstel flexibele arbeid duurder. Dit zorgt alleen maar voor meer kosten voor ondernemers, zonder dat het aantrekkelijker wordt om mensen in vaste dienst te nemen. Dit is een verkeerd vertrekpunt. Het wetsvoorstel is feitelijk een lastenverzwaring op arbeid.
• Het wetsvoorstel is nodeloos ingewikkeld en op sommige punten volstrekt onleesbaar. Een gemiddelde ondernemer kan hier echt niet mee uit de voeten. Bijvoorbeeld de voorgestelde teksten over de ketenbepaling (F. / art. 668a) en de transitievergoeding bij ziek uit dienst en beëindigen onderneming (K. / art. 673e) zijn dermate belangrijk dat ondernemers deze ook zonder juridische hulp moeten kunnen begrijpen.
• Waar het wetsvoorstel tegemoet komt aan de wensen vanuit werkgevers is dit op dusdanige wijze gedaan dat er grote risico’s en onduidelijkheden voor ondernemers uit voortvloeien. ONL ziet deze risico’s in het bijzonder bij: ontslagvergoeding bij ontslag op basis van de cumulatiegrond; de definitie van ‘de intrinsieke aard van de bedrijfsvoering’ in de ketenbepaling; de reikwijdte van de transitievergoeding vanaf de eerste dag; de uitwerking van de transitievergoeding bij het staken van de onderneming.
• Het wetsvoorstel geeft op meerdere plaatsen cao-partijen de mogelijkheid om afwijkende of invullende afspraken te maken. De trend om juist meer afspraken te maken met de vertegenwoordiging van medewerkers op bedrijfsniveau wordt steeds duidelijker zichtbaar. Met het oog hierop moet de mogelijkheid om afwijkende afspraken te maken niet uitsluitend aan cao-partijen geboden worden. ONL pleit er voor om de mogelijkheid tot maatwerkafspraken, waar mogelijk, toe te kennen aan de ondernemingsraad en personeelsvertegenwoordiging omdat die beter in staat zijn namens de werkenden te onderhandelen. Op die manier wordt rechtsongelijkheid tussen verschillende sectoren met verschillende cao’s ook beperkt.
• Verduidelijking in het wetsvoorstel, dan wel de memorie van toelichting, is nodig om onnodige risico’s en onduidelijkheden voor ondernemers te voorkomen.

Maak werkgeverschap aantrekkelijker i.p.v. flex duurder

Het wetsvoorstel moet er voor zorgen dat het voor werkgevers aantrekkelijker wordt om werknemers in vaste dienst te nemen. Hiervoor wordt in het wetsvoorstel een verkeerd vertrekpunt gekozen. Het wetsvoorstel maakt flexibele arbeid duurder en hoopt dat werkgevers hierdoor eerder mensen in vaste dienst zullen nemen. Dit gaat niet werken. Als het kabinet wil dat ondernemers meer mensen in vaste dienst nemen dan moet het werkgeverschap aantrekkelijker gemaakt worden.

ONL gelooft niet dat het invoeren van een premiedifferentiatie iets op zal leveren. Het louter duurder maken van flexibele arbeid heeft als enige gevolg dat de kosten voor ondernemers zullen toenemen. Dit is een onwenselijke ontwikkeling.