‘Velen verliezen de moed na financiële tegenslagen’
Een groot deel (31%) van de ondernemers in het kleinbedrijf in Nederland overweegt om de stekker te trekken uit hun bedrijf. Dat blijkt uit de vijftiende Kleinbedrijf Index die donderdag naar buiten werd gebracht. Toenemende regeldruk, financiële instabiliteit en vermindering van winst zijn de voornaamste redenen om te stoppen. “Wij begrijpen dat veel ondernemers in het kleinbedrijf de moed verliezen door de vele financiële tegenslagen van de afgelopen jaren, zoals de coronaschulden en gestegen inkoop- en energieprijzen, en overwegen om de stap maken naar een vaste baan zonder rompslomp”, zegt ONL-voorman Erik Ziengs.
Opvallend is dat demografische kenmerken zoals leeftijd, opleiding en ondernemerservaring nauwelijks een rol spelen bij het willen stoppen. Dat geldt ook voor zaken als zelfontplooiing, flexibiliteit en voldoening. Een splitsing tussen ondernemers zonder en met personeel laat zien dat zzp’ers gevoeliger zijn voor uitdagingen door regelgeving en een (financieel) aantrekkelijk dienstverband. Ondernemers met personeel laten zich daarentegen meer beïnvloeden door een hoge investeringsdruk. “Er is sprake van veel (groene) regeldruk, zoals het investeren in uitstootvrij vervoer door de invoering van zero-emissiezones”, zegt Ziengs. “Door de fikse kostenstijgingen aan alle kanten van de afgelopen jaren en afbetalingen van coronaschulden hebben ondernemers die bijvoorbeeld een café of winkel bestieren nog maar weinig vet op de botten voor dergelijke investeringen in verduurzaming. Veel ondernemers in de detailhandel en horeca vinden het hierdoor simpelweg niet meer leuk om te ondernemen.” De strengere toetsing op schijnconstructies door de Belastingdienst, zal naar verwachting een deel van de zzp’ers aanzetten te stoppen met hun bedrijf. Aan hen die regelmatig denken aan stoppen, is gevraagd wat zij gaan doen als zij de deuren sluiten. Het grootste deel gaat een baan zoeken in loondienst (31%), 17% begint een ander bedrijf en 16% gaat met pensioen. Toch gaf 25% aan daar nog niet uit te zijn. Slechts 1% overweegt een bijzondere bijstandsuitkering. De resterende 10% geeft als reden ‘iets anders’ aan.
Algemeen beeld kleinbedrijf wel positief
Het algemene beeld in het kleinbedrijf is wel positief te noemen. Omzetten stijgen flink. Het percentage ondernemers dat zich onder de bijstandsnorm uitbetaalt, neemt aanzienlijk af. Ook het percentage failliete technische bedrijven daalt. Hoewel het ondernemersvertrouwen afneemt van +29 naar +15, is de groeiverwachting op lange termijn positief. Meer dan 80% van de ondernemingen groeit of herstelt van eerdere tegenvallers. Het is nu wachten op betere nettomarges in veel sectoren. Over het algemeen stijgen de ondernemerslonen erg traag. Inmiddels kan 51% zich een ondernemersloon boven het minimumloon veroorloven. Met de horeca en de detailhandel gaat het beter, desondanks moeten veel ondernemers in beide sectoren rondkomen van een loon onder bijstandsniveau. Het aantal verwachte opheffingen stijgt licht van 3,7% naar 4,4%. De behoefte aan financiering stijgt van 28% naar 33%.
Aanbevelingen
Nieuwe en (steeds) veranderende regels zijn een belangrijke overweging voor ondernemers om de handdoek in de ring te gooien. Daarom een aantal aanbevelingen: houd bij nieuwe wet- en regelgeving meer rekening met de omzet en aantal medewerkers. Kleine bedrijven zijn in hun functioneren onvergelijkbaar met het grootbedrijf en missen vaak de capaciteit en kennis om complexe regelgeving te begrijpen en juist toe te passen. Het werken in loondienst wordt als stabiel en (financieel) aantrekkelijk ervaren. Stimuleer daarom de overstap van ondernemerschap naar loondienst bij minder winstgevende ondernemingen. Dat voorkomt of vermindert de zakelijke en privé schuldenproblematiek. Het verbetert ook de (inkomens)positie van ondernemers die momenteel nauwelijks winstgevend zijn. Het kan ook een deel van de oplossing zijn van het grote tekort op de arbeidsmarkt. Hoe stop je op een goede manier met je bedrijf? Daar is relatief weinig aandacht voor.
Over de Kleinbedrijf Index
Dit is de vijftiende publicatie van de Kleinbedrijf Index, een gezamenlijk initiatief van Qredits, ONL voor ondernemers en het Kenniscentrum Digital Business & Media van de Hogeschool Utrecht. Cultuur+Ondernemen is partner van de Kleinbedrijf Index. Ondernemers zonder personeel en Kleinbedrijf ondernemers vertegenwoordigen 95,5 procent van alle ondernemers in Nederland. Samen zorgt het kleinbedrijf bijna een kwart van alle bedrijfswinsten en een derde van de werkgelegenheid in Nederland. Als barometer voor deze onderbelichte groep is deze index ontwikkeld, waarvan de uitkomsten vier keer per jaar worden gepubliceerd.
Klik hier voor Kleinbedrijf Index 15e editie, november 2024.
