Heetste hangijzers: complex proces rondom ziektewet en verduurzaming
Het kleinbedrijf blijft zuchten onder regeldruk. De heetste hangijzers zijn de regelgeving rondom ziektewet, de verduurzaming van de bedrijfsvoering en de aanvraagprocedures voor subsidies en financiering. “Kleine ondernemers gaan gebukt onder de veel te strenge Wet verbetering Poortwachter”, wijst ONL-voorman Erik Ziengs. ,,Dit proces is voor kleine ondernemers te complex en foutgevoelig. Bovendien is twee jaar lang doorbetaling bij ziekte van een werknemer te lang: halveer deze periode.” ONL roept de regering op om eindelijk eens stappen te zetten op dit gebied.
Regeldruk
Het kleinbedrijf geeft de Nederlandse regering een krappe voldoende: meer dan een zesje kan er niet vanaf. Dit blijkt uit de cijfers van de veertiende Kleinbedrijf Index (KB Index), een onderzoek van Qredits, ONL en de Hogeschool van Utrecht onder meer dan 1.100 ondernemers in het kleinbedrijf. Gemene delers waar alle kleine ondernemers tegenaan lopen zijn de talloze eisen rondom de ziektewet, die zijn verankerd in de Wet verbetering Poortwachter. De twee jaar loondoorbetaling bij ziekte is een van de grootste struikelblokken. Ook het aanvragen van subsidies en financiering voor het verduurzamen van de bedrijfsvoering wordt als lastig bestempeld. Het openen van een bankrekening, sluiten van een verzekering en de kilometeradministratie worden als minst ingewikkeld ervaren. De complexiteit van regels zorgt voor een verlies van arbeidsproductiviteit van 3,2% bij de ondernemers zelf. Per sector zijn er ook verschillen. Zo heeft de horeca het meeste last van de complexiteit van overheidscontroles, ARBO en milieuzones. De culturele sector worstelt sterker met subsidieaanvragen, verzekeringen en licenties/auteursrechten. De zakelijke dienstverleners hebben daarentegen de minste moeite om te voldoen aan administratieve handelingen, zoals boekhouding, kilometeradministratie en belastingaangiftes. En de zorg/verzorging ervaart lagere drempels dan andere sectoren bij financiering en het voldoen aan milieuzones. “En dan hebben we het nog niets eens over de invoering van zero-emissiezones in tientallen steden per 1 januari 2025”, wijst Ziengs. “Ondernemers moeten vanaf dat moment uitstootvrij rijden zijn om stadscentra in te mogen. De investering in elektrisch vervoer is gigantisch en bovendien is de huidige laadinfrastructuur onvoldoende en onzeker door een te vol stroomnet in veel delen van Nederland.”
Veerkrachtig kleinbedrijf
Het algemene economisch beeld over de eerste helft van 2024 in het kleinbedrijf is wel ronduit positief. Meer dan 80% van de bedrijven groeit of herstelt. Het ondernemersvertrouwen stijgt van +4 naar +29. Deze keer zijn ondernemers in de horeca het meest positief met een score van +46. Ondernemers met personeel lijken de wind eindelijk in de zeilen te krijgen. Hun bedrijfsresultaten en verwachtingen ontwikkelen zich gunstiger dan voor ondernemers zonder personeel. De behoefte aan financiering stijgt, 31% van de ondernemers heeft hier behoefte aan en dit betreft vooral groeiende en herstellende bedrijven. Het percentage bedrijven dat aangeeft te moeten sluiten binnen 6 maanden zakt licht naar 3,5%. Een punt van zorg blijft de lage ondernemerslonen. 55% zit onder het minimumloon bij een werkweek van 40 tot 48 uur. Vooral de culturele sector komt er slecht vanaf waar 58% van de ondernemers onder bijstandsniveau leeft. Ook het ondernemersvertrouwen is daar het laagst (+6). Een mogelijke verklaring hiervoor zou de aankondiging van de btw-verhoging voor de culturele sector kunnen zijn.
Aanbevelingen
Hoewel dit onderzoek laat zien hoe veerkrachtig het kleinbedrijf laat zien, is er aandacht nodig voor het verminderen van de regeldruk. De KB Index toont nu voor de derde keer op rij aan dat de subsidieregelingen voor ondernemers te complex en niet passend zijn. Stimuleer als overheid eenvoudige en toegankelijke oplossingen, zoals de MKB Duurzaamheidslening -met lage kosten en rente– die vanaf oktober beschikbaar wordt gesteld. En maak het mogelijk om als ondernemer een willekeurige afschrijving toe te passen. Fiscale aftrekmogelijkheden zijn bij ondernemers bekender en worden vaker gebruikt. Als tweede aanbeveling adviseren wij om betere toegang te creëren tot advies voor verduurzaming of aanvragen van leningen en subsidies. Zorg voor transparantie door toegankelijke platforms, die ook leiden naar gericht advies en specialisten. Uit tal van eerdere onderzoeken blijkt dat financieel, bedrijfskundig of milieuspecialisten nodig zijn, omdat ondernemers de specifieke kennis ontberen of de regelingen niet kennen. Daarnaast is het van belang dat deze advisering toegankelijk is voor kleine ondernemers. De inzet van deze adviseurs is prijzig. Verlaag drempels door middel van vouchers die door de (gemeentelijke) overheid direct aan specialisten worden vergoed. Net als bij het succesvolle initiatief Ondernemer Centraal in regio Utrecht. En tot slot: Ondernemers geven aan dat de huidige ziektewet voor medewerkers hen veel hoofdbrekens kost. De vereisten vanuit de Wet Poortwachter zijn complex en foutgevoelig voor kleine ondernemers. Halveer de duur van het eigen risico – nu twee jaar – en zorg voor een collectieve dekking.
