Uitkomst KB Index: Inkomen onder bijstandsniveau en burn-outklachten
Een derde van de ondernemers in de horeca- en detailhandel leeft van een inkomen dat lager ligt dan een bijstandsuitkering. Een kwart van deze groep kampt met burn-outklachten. Dat blijkt uit cijfers van de dertiende Kleinbedrijf Index (KB Index), een onderzoek van Qredits, ONL en de Hogeschool Utrecht i.s.m. Cultuur+Ondernemen onder meer dan duizend ondernemers in het kleinbedrijf. Deze uitkomst verontrust ONL-voorman Erik Ziengs: “Geef de levensvatbare horeca- en detailhandel deze zomer de ruimte om wat extra vet op de botten te krijgen voor het afbetalen van coronaschulden bij de Belastingdienst of het aanpassen van de afbetalingsregeling.”
Financiële worsteling
Ondernemers in de horeca- en detailhandel worstelen om het hoofd boven water te houden. Ten opzichte van een half jaar geleden is de situatie drastisch verslechterd. Een meerderheid van de ondernemers in de horeca slaagt er niet in om de rekeningen op tijd te betalen. De nasleep van corona is hier de voornaamste reden van. Er is sprake van verborgen armoede in deze sectoren: een kleine dertig procent keert zichzelf een loon uit dat ligt onder bijstandsniveau. Ook is bij een kwart van de ondernemers de stressscore dusdanig hoog dat zij kampen met burn-out verschijnselen. Deze negatieve scores hangen mogelijk samen met de strengere invordering van corona-achterstanden van de Belastingdienst.
Algemene beeld kleinbedrijf positiever
Het algemene beeld van het kleinbedrijf laat een positiever beeld zien. Vooral starters en ondernemers met personeel hebben de wind mee als het gaat om groei. Het aantal verwachte opheffingen daalt licht naar 3,7 procent. Dat was een half jaar geleden nog 4 procent. De algemene inkomenspositie van ondernemers stabiliseert, al keert meer dan de helft van de ondernemers zichzelf nog steeds een bedrag onder minimumloon uit.
Toegang tot financiering
Qredits is aangesloten bij Code-V, een initiatief om vrouwelijk ondernemerschap en de toegang tot financiering te verbeteren. Op de vraag hoe vrouwelijke ondernemers in het kleinbedrijf de toegang tot een (starters)lening ervaren, bleek dat er nauwelijks een verschil is tussen mannen en vrouwen op dit gebied. De problematiek die door Code-V wordt gesignaleerd rondom de toegang tot risicodragend (groei)kapitaal, lijkt niet van toepassing te zijn voor het aanvragen van leningen tot 250.000 euro. Wel blijkt het volgende uit de steekproef: als financieel medewerkers branchekennis van de aanvrager hebben en gebruik maken van begrijpelijke taal verbeteren de scores. Ook ondernemers die bekend zijn met de leningsvoorwaarden en de aflossing en rente goed kunnen opbrengen, scoren beter.
Uitstel saneringsverzoeken
De uitkomsten van deze Kleinbedrijf Index leiden tot een aantal aanbevelingen. Het is pure noodzaak om ondernemers in de horeca en (detail)handel actief te benaderen, hulp te bieden en informatie geven over het indienen van een schuldsaneringsvoorstel. Het advies is daarom om de deadline van 1 april voor het indienen van een saneringsverzoek uit te stellen naar 1 oktober 2024. “Daar sluit ik mij bij aan”, zegt Ziengs. “Ondernemers met een coronaschuld die worstelen met de betalingsregeling of zich nog niet hebben gemeld bij de Belastingdienst moeten zich wel voor 1 april melden, maar krijgen daarna enkele maanden, tot 1 oktober, ‘rust’ om geld te verdienen in de drukke zomermaanden. Dat is de beste optie in mijn ogen.”
Wat betreft toegang tot financiering moeten financiers zich veel meer verdiepen in de branche van de aanvrager en begrijpelijke taal gebruiken. Zo worden ook ondernemers met beperkte financiële kennis beter op weg geholpen. Ondernemers kunnen zelf ook maatregelen nemen, bijvoorbeeld door voor het aanvragen van een lening hun huiswerk te doen. Denk aan het bekend zijn met de voorwaarden die aan een lening zijn verbonden en een goed overzicht van de kasstromen en afbetalingscapaciteit.
